İDDET:
Kocasının ölümüyle dul
kalan veya talak (boşama) ve fesh (nikahın bozulması) sebebiyle evlilik bağı
çözülen kadının yeniden evlenebilmesi için beklemesi gereken zaman.
İddet bekleyen kadınlar beş
çeşittir:
1) Hamile olup, kocası
vefat eden kadının iddeti, çocuğu olunca biter.
Allahü teala ayet-i
kerîmede mealen buyurdu ki:
... Hamile kadınların
iddetleri ise çocuklarını doğurmaları ile son bulur. (Talak suresi: 4)
2) Hamile olmayıp kocası
ölen kadının iddeti dört ay on gündür.
Allahü teala ayet-i
kerîmede mealen buyurdu ki:
Sizden vefat edenlerin
geride bıraktıkları zevceler (hanımlar) kendi kendilerine dört ay on gün
beklerler (beklesinler) . (Bekara suresi: 234)
3) Hamile olup, boşanan
kadının iddeti, hamlini vad etmekle yani çocuğu olunca tamam olur. Kocası ölen,
hamile kadının durumu gibidir.
4) Kadın hayz (adet)
gören kadınlardan olup, hamile olmadığı halde kocasının boşadığı kadının
iddeti, üç ay başı hali veya üç temizlik müddetidir.
Allahü teala ayet-i
kerîmede mealen buyurdu ki:
Boşanmış kadınlar, kendi
kendilerine üç adet müddeti beklerler ve Allah'ın rahimlerinde yarattığı çocuğu
saklamaları kendilerine helal olmaz. (Bekara suresi: 228)
5) Hayzdan kesilen (adet
görmeyen) ve boşanmış kadının iddet zamanı boşanma tarihinden îtibaren üç
aydır.
Allahü teala ayet-i
kerîmede mealen buyurdu ki:
(Yaşlılık dolayısı ile)
hayzdan kesilmiş kadınlarınız (hakkındaki iddet, bekleme hükmünden)
şüphelendinizse (bunu bilmediğinize göre) onların iddeti de üç aydır. Henüz
hayz görmeyenler de öyle (boşandıkları zaman üç ay iddet beklerler) ... (Talak
suresi: 4) (İbn-i Abidîn, Kaşanî, Hacı Zihni Efendi, Abdurrahman Cezîri)
Talak (boşama) iddeti
zamanında kadına nafaka verilir. İddet zamanı bitince nafakası kesilir.
(Ubeydullah bin Mes'ud)
İddet; Hanefî ve Hanbelî
mezheblerinde, ilk temizlik başından, üçüncü hayzın sonuna kadar olan zamandır.
Şafiî ve Malikî mezheplerinde üç temizlik geçinceye kadardır. Hayz görmüyorsa,
talak için üç ay, ölüm için dört ay on gündür. (İbn-i Abidîn)
Haccın eda şartlarından
birisi de kadın iddet halinde olmamaktır. (İbn-i Abidîn)
İddet bekleyen kadınla
iddeti bitinceye kadar evlenilmez. (İbn-i Abidîn)